Τι είναι τα «Terrible Twos» και πώς να τα αντιμετωπίσετε

 Γράφει η Φωτοπούλου Χαρά - Σχολική Κοινωνική Λειτουργός

Τι είναι τα «Terrible Twos» και πώς να τα αντιμετωπίσετε

Τα «Terribe Twos», αποτελούν μια φυσιολογική αναπτυξιακή φάση, που βιώνουν  τα μικρά παιδιά και χαρακτηρίζονται από ξεσπάσματα θυμού, κρίσεις υστερίας και προκλητικές-επιθετικές αντιδράσεις. Δεν ξεκινούν απαραίτητα όταν το παιδί γίνει 2 ετών, αλλά ίσως και λίγο νωρίτερα, στους 18 μήνες, ενώ μπορεί να διαρκέσουν και μετά τα 3 έτη, αλλά  λιγότερο συχνά και με μικρότερη ένταση.

Γιατί όμως εμφανίζονται; 

Η γνωστική και η σωματική ανάπτυξη, του παιδιού, από τα 1 έως τα 3 έτη, είναι ραγδαία. Σε αυτό το χρονικό διάστημα το παιδί σας αρχίζει:

•                    να περπατάει

•                    να μιλάει

•                    να έχει άποψη

•                    να μαθαίνει τα συναισθήματά του

·                να κατανοεί την έννοια του μοιράζομαι, περιμένω την σειρά μου κτλ

Είναι λοιπόν φυσικό, για το παιδί, να θέλει να δοκιμάσει αυτές τις δεξιότητες και ικανότητες, προκειμένου να εξερευνήσει το περιβάλλον και να επιβληθεί θέτοντας  τα   δικά του όρια και κανόνες. Αρχίζει να επιδιώκει την ανεξαρτησία του και επιμένει να κάνει πράγματα μόνο του χωρίς βοήθεια. Όμως επειδή οι λεκτικές, σωματικές και συναισθηματικές τους δεξιότητες δεν είναι καλά ανεπτυγμένες, το παιδί μπορεί εύκολα να απογοητευτεί όταν αποτύχει να επικοινωνήσει ή να εκτελέσει μια εργασία (π.χ. να πιάσει μια μπάλα ή να ντυθεί μόνο του).

Τι μπορώ να κάνω, κατά την διάρκεια μιας υστερικής κρίσης;

1. Παραμείνετε Ψύχραιμοι: Πάρτε μια βαθιά ανάσα ή μετρήστε ως το 10 αν αυτό βοηθάει.  Με το να διατηρούμε μια ήρεμη στάση, απέναντι σε μια έκρηξη θυμού, δεν σημαίνει ότι αποδεχόμαστε, την συγκεκριμένη συμπεριφορά. Αντιθέτως η ηρεμία είναι μεταδοτική, βοηθά το παιδί να αποφορτιστεί και εν τέλει  δημιουργεί  ένα πρόσφορο έδαφος, για ουσιαστική επικοινωνία . Αποφύγετε λοιπόν τις φωνές και άλλες τιμωρητικές τακτικές που τροφοδοτούν τον θυμό και κάνουν τα πράγματα χειρότερα.
2. Μείνετε δίπλα του:  Τα ξεσπάσματα σε αυτή την ηλικία, συνήθως δεν συμβαίνουν σκόπιμα. Συνεπώς, αν αφήσετε το παιδί μόνο του, την δεδομένη στιγμή, το πιθανότερο είναι να αισθανθεί εγκατάλειψη.  Μην το αφήνετε αβοήθητο, πάρτε το μια αγκαλιά ή χαϊδέψτε το στην πλάτη, για να αισθανθεί ότι το καταλαβαίνετε και το συμπονάτε. Αν πάλι δεν θέλει απομακρυνθείτε λίγο και δώστε του χρόνο να τελειώσει το ξέσπασμα και να ηρεμήσει.
3. Προσπαθήστε να το αποπροσανατολίσετε: Τα μικρά παιδιά ξεχνούν γρήγορα, επομένως είναι εύκολο, να τους αποσπάσεις την προσοχή. Αν βρίσκεστε σε δημόσιο χώρο, μετακινήστε το μικρό σας σε ένα ήσυχο σημείο, με λιγότερα ερεθίσματα  ή προσφέρετέ του  κάτι, που θα του τραβήξει το ενδιαφέρον, όπως ένα σνακ ή ένα παιχνίδι. Προσέξτε όμως μην υποχωρήσετε σε αυτό που θέλει, γιατί θα είναι σαν να επαινείτε την συγκεκριμένη συμπεριφορά.
4. Μην προσπαθήσετε να το εκλογικέψετε: Κατά την διάρκεια της κρίσης, αποφύγετε να  εκθέσετε όλη την επιχειρηματολογία σας. Το πιθανότερο είναι, το μικρό σας, να μην μπορεί να ακούσει αυτά που του λέτε. Αφού περάσει η καταιγίδα, σε έναν δεύτερο χρόνο, συζητήσετε μαζί για αυτό που συνέβη  και βοηθήστε το, να εκφράσει τις σκέψεις και τα συναισθήματα του. Εξηγήστε με αυστηρότητα, τους λόγους που του απαγορεύετε κάτι και αναφέρετε με απλά λόγια, τις συνέπειες μιας τέτοιας  πράξης. Για παράδειγμα, μπορείτε να του πείτε «Φοράμε την ζώνη στο αυτοκίνητο για να μην χτυπήσουμε».
5. Αγνοήστε τους θεατές γύρω σας:  Όπως είπαμε και παραπάνω, τα «Terribe Twos» αποτελούν μια φυσιολογική αναπτυξιακή φάση του παιδιού και όχι απόρροια της αγωγής που του δίνετε. Μην αισθάνεστε ενοχικά και να είστε σίγουροι ότι οι περισσότεροι έχουν κάποια στιγμή βρεθεί στην θέση σας.

Πως μπορώ να προλάβω τέτοιου είδους ξεσπάσματα;

•  Τηρήστε ένα σταθερό πρόγραμμα  γεύματος και ύπνου. Μια ανεπιθύμητη συμπεριφορά, είναι πιο πιθανό να συμβεί, όταν το παιδί σας είναι κουρασμένο ή πεινασμένο
•  Σε περίπτωση αλλαγής της καθημερινής του ρουτίνας, ενημερώστε το νωρίτερα, για το τι το περιμένει, ώστε να είναι συναισθηματικά προετοιμασμένο.
•  Διαμορφώστε ένα ασφαλές οικιακό περιβάλλον, που θα του δώσει την ευκαιρία, να εξερευνήσει τον κόσμο, με ασφάλεια, χωρίς ταυτόχρονα να ανησυχείτε για τυχόν ατυχήματα.  Τα ‘όχι’ και τα ‘μη’ πυροδοτούν συνήθως υστερικές αντιδράσεις.
•  Δώστε του την δυνατότητα επιλογής μεταξύ δύο πραγμάτων, ώστε να νιώθει ότι έχει τον έλεγχο μιας κατάστασης και να  μην έρχεται σε σύγχυση π.χ. "Θέλεις να ζωγραφίσουμε ή να παίξουμε με την μπάλα; "