Το Bullying στην Οδύσσεια του Αυτισμού


Γράφει ο Αθανασόπουλος Νικόλαος 
Εκπαιδευτικός/Υποδιευθυντής στο ΕΝ.Ε.Ε.ΓΥ.Λ-ΠΑΤΡΩΝ 


 Στις 6 Μαρτίου ήταν η Παγκόσμια Ημέρα κατά του Bullying. Του Bullying που δέχεται κάθε διαφορετικό και ιδιαίτερο άτομο λόγω φυλής, φυσιογνωμίας, σωματότυπου, αναπηρίας, προτιμήσεων σε φύλο και σε πλήθος από τομείς που ο καθένας έχει το δικαίωμα και την ελευθερία να επιλέξει, όταν φυσικά η επιλογή του σέβεται κάθε άλλη διαφορετική επιλογή. Ανάμεσα σε όλα αυτά υπάρχει και η διαφορετικότητα των ατόμων που ανήκουν στο φάσμα του Αυτισμού. Άτομα που συχνά πέφτουν θύματα bullying και εκμετάλλευσης. Πως θα εκφράσουν τον φόβο και την αγανάκτηση τους; Ποιος θα τους καταλάβει; Ποιος θα τους υπερασπιστεί; 

Οδύσσεια αναπόφευκτη το ταξίδι του κάθε ατόμου με Αυτισμό και της οικογένειας του «στον πηγαιμό για την Ιθάκη». Οδύσσεια το ταξίδι της αποδοχής και της ομαλής ένταξης και συνύπαρξης με τον Τυπικό μας κόσμο. 

Όποιοι αποφασίσουν να συνταξιδέψουν μαζί τους τότε σίγουρα θα γίνουν πιο πλούσιοι σε γνώση που θα είναι το εφόδιο για  να κατανοήσουν τον κόσμο του Αυτισμού και τις δυσκολίες του ώστε να βρεθούν λύσεις για αυτές. Γιατί χωρίς λύσεις, οι κοινωνικές απαιτήσεις θα γιγαντώνουν τις δυσκολίες, οι αποτυχημένες προσπάθειες τους για ένταξη θα γίνονται ματαιώσεις. Κάπως έτσι θα νιώσουν πολιορκημένοι και φοβισμένοι στο καταφύγιο του Αυτισμού τους. Αν λάβουμε υπόψη και την πολιορκία των αισθητηριακών ερεθισμάτων που τους εμποδίζει να εστιάσουν την προσοχή τους στο σημαντικό για να δομήσουν-οργανώσουν τη σκέψη και τα σχέδια δράσης τους, τότε υπάρχει σοβαρή πιθανότητα η προσπάθεια τους για να δηλώσουν-εκφράσουν την ανάγκη για ασφάλεια και υποστήριξη από τον Τυπικό μας κόσμο να είναι αναπόφευκτα οδυνηρή για όλους, όμοια με την αυτοθυσία των «Πολιορκημένων» στην «Έξοδο του Μεσολογγίου».

 Αλίμονο όμως αν ενισχύσουμε την βασανιστική πολιορκία και τον φόβο τους, αν για τις αποτυχημένες προσπάθειες και τις απρεπείς συμπεριφορές των αυτιστικών επιτρέψουμε το Bullying, θεωρώντας τους χειριστικούς και κακομαθημένους. Γιατί αν ενισχύσουμε το Bullying της λανθασμένης εκπαίδευσης(διάγνωση, σχεδιασμός στόχων, αγωγή μάθησης) τότε δυστυχώς θα ονομάσουμε τον Αυτισμό επιθετικό, επικίνδυνο και παραβατικό.

 Η εκπαίδευση (διάγνωση, στόχοι, αγωγή μάθησης) αποτελεί την γέφυρα επικοινωνίας που όσοι συνειδητά έχουν επιλέξει να βρίσκονται στον χώρο της Ειδικής Αγωγής και Εκπαίδευσης  καλούνται να κατασκευάσουν. Μια γέφυρα σύνδεσης για δύο διαφορετικούς κόσμους, δύο διαφορετικές κουλτούρες, δύο διαφορετικούς επεξεργαστές για τις ίδιες πληροφορίες. 

Αλίμονο όμως αν στέκονται στην απέναντι μεριά  καμαρώνοντας μόνο το κατασκεύασμα τους(προβάλλοντας τους τίτλους και τα τυπικά μοριοδοτούμενα προσόντα), αν παραμένουν στην θέση τους και ζητάνε από τα άτομα με Αυτισμό να περάσουν την γέφυρα ανεκπαίδευτοι(ή λάθος μαθημένοι) μόνοι τους. Γιατί αν δεν περπατήσουν στην γέφυρα φτάνοντας στην μεριά τους και δεν πορευθούν μαζί τους  με προσαρμογή , ευελιξία και σταδιακή απόσυρση, αν δεν καταλάβουν την λέξη «φάσμα» στην διαταραχή του Αυτισμού, αν δεν καταλάβουν ότι η Γέφυρα εκπαίδευσης κάνει την ζωή όλων(αυτιστικών και τυπικών)πιο Λειτουργική και Αξιοπρεπής τότε εκλείπουν οι ευκαιρίες για ίσα  ανθρώπινα δικαιώματα. Η Γέφυρα Ρίου-Αντίρριου δεν άλλαξε την τοποθεσία για Ρίο και Αντίρριο, αλλά έκανε την  μετακίνηση σε αυτά πιο εύκολη. Η  διαφορετικότητα παραμένει αλλά γίνεται προσβάσιμη. Έχοντας όμως άγνοια για όλα αυτά προκαλείται τελικά  Bullying στην εκπαίδευση για τον Αυτισμό με ένα εκπαιδευτικό σύστημα επιθετικό, άκαμπτο, αυταρχικό και τιμωρητικό χωρίς εξατομικευμένες προσαρμογές.

 Στον ανθρώπινο εγκέφαλο οι συνάψεις δίνουν την δυνατότητα της γρήγορης και άμεσης πρόσβασης ανάμεσα στα διαφορετικά πεδία του για την συλλογή, επεξεργασία πληροφοριών και την εκτέλεση των τελικών αποφάσεων. Στον Αυτισμό κάποιες συνάψεις είναι απούσες ή δυσλειτουργούν με αποτέλεσμα να υπάρχει δυσκολία στην επεξεργασία και στην εκτελεστική ικανότητα. Κάτι λοιπόν που φαντάζει ως απλή σκέψη και εκτέλεση για τους τυπικούς, στα άτομα με Αυτισμό είναι πολύπλοκο γιατί αναγκάζονται να διανύσουν μεγάλη απόσταση. Έτσι ενώ ένα «Τυπικό» καράβι θα φτάσει από την Κόρινθο στην Ελευσίνα μέσω της διώρυγας του Ισθμού, ένα «Αυτιστικό» καράβι θα χρειαστεί να κάνει τον γύρο της Πελοποννήσου. Η διάνοιξη της διώρυγας στον Ισθμό της Κορινθίας έκανε προσπελάσιμη,  γρήγορη και εύκολη την μετακίνηση των πλωτών μέσων στους προορισμούς τους. Η απουσία της διώρυγας θα είχε ως αποτέλεσμα πορείες μεγαλύτερες σε απόσταση και σε χρόνο.

 Αλίμονο αν αποκλείσουμε την δυνατότητα για μαθημένες μέσω της εκπαίδευσης «διώρυγες» που θα κάνουν την ζωή των ατόμων με Αυτισμό πιο εύκολη. Γιατί αν δεν κατανοήσουμε την δυσκολία τους στην εκτελεστική διαδικασία και στην «ανάγνωση του νου» τότε ασκείται Bullying για τον διαφορετικό εγκέφαλο των αυτιστικών, για τα επαναλαμβανόμενα-αυτοματοποιημένα λάθη τους. Άραγε, κατακρίνουμε κάποιον με τύφλωση, επειδή δεν μπορεί να δει; Στην παραπληγία κάποιον που δεν μπορεί να περπατήσει; Στην κώφωση κάποιον που δεν μπορεί να ακούσει; Το μπαστούνι του τυφλού, το αναπηρικό αμαξίδιο, η νοηματική γλώσσα γίνονται «διώρυγες» στην ζωή ατόμων με τις παραπάνω αναπηρίες. Στην αναπηρία του Αυτισμού χωρίς «διώρυγες» αναπόφευκτα θα υπάρξει Bullying με τον αποκλεισμό από την άμεση πρόσβαση για μαθημένες λειτουργικές λύσεις. 

Τελικά το ιατροπαιδαγωγικό οικοδόμημα έχει χτιστεί και το έχουμε στελεχώσει στο σύνολο του με τεχνογνωσία και αξίες βασισμένες στο σεβασμό και στην αξιοπρέπεια των ατόμων με Αυτισμό; Μπορούμε να καμαρώνουμε παγκόσμια για αυτό όπως καμαρώνουμε για τον Παρθενώνα της Ακρόπολης Αθηνών που αποτελεί ένα οικοδόμημα μνημείο προηγμένο σε τεχνογνωσία και αισθητική σε ένα πολιτισμό που κυριαρχούσε η δημοκρατία; 

Τα  Άτομα με Αυτισμό  έχουν τις απαραίτητες παροχές στην εκπαίδευση τους αλλά και μετά από αυτήν και τις λαμβάνουν όλοι; Ποιος θα υπερασπιστεί τα δικαιώματα τους; Τα επιδόματα και οι οικονομικές παροχές άραγε δίνουν λύσεις ουσίας στις δυσκολίες ή απαλλάσσουνε τον κρατικό μηχανισμό από την ευθύνη της πρόνοιας, της επίβλεψης, της ένταξης της διαφορετικότητας στις ίσες ευκαιρίες, της αξιοποίησης των ιδιαίτερων ξεχωριστών δυνατοτήτων των ιδίων των ατόμων με Αυτισμό; 

Μήπως είμαστε συνένοχοι στο Bullying ενός σύγχρονου Καιάδα μέσα στην ίδια την Αναπηρία; Οι καλοί και δουλεμένοι αυτιστικοί που δεν μας δημιουργούν προβλήματα αποδεκτοί. Οι υπόλοιποι αποκλεισμένοι στα σπίτια τους και το βάρος της ευθύνης στις ήδη επιβαρυμένες οικογένειες τους. 

Η καμπάνια της κοινωνικής ευθύνης για τον Covid-19 που εστίασε ; Στην μάθηση της έννοιας «κοινωνική ευθύνη» ή στο τρόμο του ιού; 

Η αλληλεγγύη για τον πόλεμο Ουκρανίας-Ρωσίας εστιάζει στην μάθηση της έννοιας «αλληλεγγύη» ή στον τρόμο του πολέμου; 

Τελικά γιατί η διαφορετικότητα να προκαλεί τρόμο και φόβο; Χωρίς κοινωνική ευθύνη, χωρίς αλληλεγγύη, χωρίς την Αγάπη για τον διαφορετικό Άνθρωπο το Bullying θα γίνεται λύση της ανεπάρκειας και της φοβίας. 

Υ.γ. : Στις 2 Απριλίου Παγκόσμια Ημέρα για τον Αυτισμό θα γίνει αναφορά για την Οδύσσεια του Αυτισμού. Έως τότε ας αναρωτηθούμε για το Bullying. 


Δείτε ακόμα:'Αυτισμός - Ψάχνοντας για “κοινωνικό εμβόλιο'



Σχόλια